Hoạt động thương mại điện tử đang trầm lắng
Mới đây, hãng bán lẻ trực tuyến hàng đầu thế giới là Amazon đã công bố báo cáo tài chính quý II của mình. Theo đó, doanh thu của hãng đã tăng 11% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, con số này chỉ bằng một phần nhỏ so với mức tăng trưởng doanh thu 42% mà Amazon đã ghi nhận trong quý II-2020 và còn chậm hơn so với xu hướng tăng trưởng trước đại dịch của ông lớn ngành thương mại điện tử. Theo số liệu của GeekWire, đây là lần đầu tiên trong lịch sử doanh số bán hàng trực tuyến chiếm chưa đến 40% tổng doanh thu thuần của Amazon.
Theo nhận định, nền kinh tế giảm tốc chỉ là một phần nguyên nhân khiến doanh số thương mại điện tử chậm lại. Sau thời kỳ tăng mạnh vào đầu năm 2020, tỷ lệ chi tiêu cho bán lẻ trực tuyến ở Mỹ vẫn trì trệ ở mức khoảng 15%. Theo các số liệu của Công ty nghiên cứu thị trường Euromonitor, những câu chuyện tương tự cũng xảy ra ở Anh, Pháp và Đức.
Tỷ lệ mua sắm hàng hóa trực tuyến của Mỹ – từng tăng từ 4% năm 2019 lên 7% năm 2020 – vẫn đang tiếp tục tăng lên, nhưng với tốc độ chậm hơn. Hồi năm ngoái, tỷ lệ này đạt 9%. Nhiều người tiêu dùng khi mua sắm, có vẻ như vẫn thích tương tác trực tiếp với con người tại các quầy tính tiền hoặc quầy bán thịt hơn là thao tác trên các trang mạng trực tuyến.
Tại Mỹ, người tiêu dùng đã quay trở lại với hình thức mua hàng truyền thống. Ảnh minh họa.
Đối với một số danh mục hàng hóa nhất định – bao gồm quần áo và đồ nội thất, mức độ thâm nhập của thương mại điện tử ở Mỹ đã sụt giảm so với thời kỳ đỉnh điểm trong đại dịch. Người tiêu dùng đã quay trở lại với những cửa hàng thực để trực tiếp thử trang phục, hay tìm mua tủ quần áo phù hợp với mình.
Tại Việt Nam, Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam cho rằng, những khó khăn lớn của nền kinh tế từ giữa năm 2022 đã kéo dài sang quý 1 và có thể đến hết năm 2023. Bên cạnh đó, các sàn thương mại điện tử ở nước ta xây dựng và vận hành hoạt động không hiệu quả, số giao dịch thấp, sản phẩm nghèo nàn, công nghệ lạc hậu, thông tin sản phẩm ít được cập nhật, thiếu các dịch vụ hỗ trợ như tiếp thị, thanh toán, hoàn tất đơn hàng,… cũng là nguyên nhân khiến tốc độ phát triển lĩnh vực này chưa cao như kỳ vọng.
Cuộc cạnh tranh giành thị phần giữa các doanh nghiệp trên thế giới
Hiện nay, các doanh nghiệp đang nỗ lực thay đổi, cạnh tranh gắt gao với nhau trên thị trường thương mại điện tử để có thể tồn tại.
Tại Đông Nam Á, một trong những thị trường thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ nhất trong thời kỳ đại dịch Covid-19, sự hạ nhiệt đáng kể về nhu cầu cũng đang buộc các doanh nghiệp phải xem xét lại chiến lược kinh doanh của mình. Theo Business Times, nhiều thương hiệu hiện đang chuyển trọng tâm sang chiến lược đa kênh để thu hút người tiêu dùng.
Cuộc chiến trên sàn thương mại điện tử đang ngày càng trở nên khốc liệt.
Nikkei Asia cho biết, cuộc cạnh tranh trong khu vực đang ngày càng trở nên quyết liệt hơn. Hồi tháng trước, Alibaba đã đầu tư 845 triệu đô la vào chi nhánh thương mại điện tử Lazada của Singapore. Trong khi đó, TikTok hiện cũng đang nổi lên như một trong những nền tảng thương mại điện tử nổi bật nhất Đông Nam Á, với doanh số bán hàng tăng gấp 7 lần trong vòng một năm qua nhờ vào việc thu hút làn sóng người dùng trẻ, am hiểu công nghệ với các tính năng mua sắm và giải trí.
Đây được coi là những thách thức lớn với những tên tuổi bản địa bao gồm Shopee và Tokopedia, nhánh thương mại điện tử của GoTo. Các doanh nghiệp này hiện vẫn đang phải vật lộn với tốc độ tăng trưởng chậm lại, và đã thực hiện một loạt biện pháp sa thải nhân sự cũng như cắt giảm chi phí nhằm nỗ lực có lãi.
Shopify, một nền tảng thương mại điện tử của Canada, đã tạo nên một ngành kinh doanh bùng nổ bằng cách xây dựng các công cụ bán hàng dành cho doanh nghiệp để giúp họ dễ dàng xây dựng cửa hàng trực tuyến. Hôm 2-8, công ty này đã báo cáo mức tăng trưởng 31% so với cùng kỳ năm ngoái trong quý II-2023.
Các thương hiệu nổi tiếng như Nike nằm trong số những thương hiệu đã nắm bắt kịp thời xu hướng này. Doanh số bán hàng trực tiếp đến người tiêu dùng của Nike đã tăng từ 17% lên 42% tổng doanh thu trong thập kỷ qua, với hơn một nửa doanh số bán hàng đó được tạo ra từ mua sắm trực tuyến.
Có thể thấy, trong tình hình mới, hoạt động thương mại điện tử đang gặp khó khi phải đối mặt với nhiều thách thức từ nền kinh tế suy thoái cùng như sự trỗi dậy mạnh mẽ của nhiều đối thủ cạnh tranh. Có lẽ, thế độc quyền như trong thời điểm đại dịch Covid vừa qua sẽ không thể tiếp diễn hay trở lại. Vì thế, các công ty, doanh nghiệp, đơn vị hoạt động thương mại điện tử nên có những thay đổi, tự làm mới mình trong tình hình mới để bắt kịp xu thế, phù hợp với nhu cầu thị hiếu cùng như “xích lại gần hơn” với khách hàng.
