(KDTT) – Việt Nam cần yêu cầu các quốc gia ở thượng nguồn phải có trách nhiệm với nước hạ nguồn, giảm khai thác nước ngầm để hạn chế hiện tượng sụt lún và đánh giá lại mật độ xây dựng.
Nghiên cứu mới vừa được Climate Central công bố trên tạp chí Nature Communications hôm 29/10 chỉ ra rằng miền Nam Việt Nam có nguy cơ bị ngập dưới đỉnh triều vào năm 2050, thay vì một số khu vực như các dự báo trước đây. Trong đó, phần lớn diện tích ở TP.HCM cũng sẽ nằm dưới mực nước triều.
Đồng hành cùng nhóm nghiên cứu của Climate Central trong suốt 3 năm thực hiện dự án, PGS.TS Lê Anh Tuấn, Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu về biến đổi khí hậu, Đại học Cần Thơ, khẳng định kết quả này là “chính xác” và Việt Nam cần khẩn trương hơn trong các biện pháp giảm lún và chống ngập để cứu nguy cho toàn đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).
Việt Nam cần sớm có giải pháp trì hoãn ngập cho ĐBSCL. Ảnh: Ngọc An.
Nguy hiểm cho an ninh lương thực
Trao đổi với PV, ông Tuấn cho biết hai nhà khoa học, Scott A. Kulp và Benjamin H. Strauss (Giám đốc điều hành Climate Central), đã phối hợp với Đại học Cần Thơ, đặc biệt trong các chuyến thực địa, để thực hiện nghiên cứu dự báo về ảnh hưởng của mực nước biển dâng, tác động đến miền Nam Việt Nam.
Giải thích về cách đo mới của nhóm nghiên cứu, ông Tuấn cho biết các kịch bản ngập trước đây thường dựa vào mốc cao độ quốc gia để đo mức độ lún và dự báo ngập.
Tuy nhiên, các chuyên gia sau này phát hiện bản thân các mốc cao độ cũng lún theo thời gian, mang lại kết quả không chính xác. Thủ pháp mới áp dụng dùng vệ tinh đo nhiều góc khác nhau giúp hiệu chỉnh các sai số của phương pháp cũ.
“Cụ thể, các vệ tinh phóng tia sáng xuống mặt đất, tia này sau đó phản hồi. Từ vận tốc của tia sáng và thời gian tia sáng phản hồi sẽ cho ra kết quả khoảng cách nhanh và chính xác hơn nhiều so với phương pháp cũ. Tôi nhận thấy so với các kết quả trước đây, ĐBSCL thấp hơn trước (so với mực nước biển) rất nhiều”, PGS.TS Tuấn lý giải.
Bản đồ so sánh dự báo ngập nước tại miền Nam Việt Nam theo cách tính cũ và cách tính mới. Đồ họa: The New York Times.
Nguyên nhân gây lún được nhận định do mật độ xây dựng ngày càng nhiều, đặc biệt ở các TP lớn cùng với tình trạng khai thác cát và nước ngầm tràn lan. Thêm vào đó là nguồn phù sa trên biển bị giữ lại ở các đập thủy điện làm cho các vùng đồng bằng lún từ từ.
Việc ĐBSCL ngày càng lún dần qua các năm sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh lương thực quốc gia bởi đây là vùng sản xuất nông nghiệp, thủy sản và cây ăn trái lớn nhất Việt Nam.
Cụ thể, đồng bằng lún thì nước mặn sẽ xâm nhập sâu vào đất liền, thu hẹp diện tích trồng lúa và cây ăn trái; nguồn nuôi cá nước ngọt cũng sẽ bị thay thế bằng nguồn nuôi cá nước mặn.
Cùng với đó là gián đoạn trong hoạt động kinh tế, văn hóa, hành chính gây thiệt hại lớn. Áp lực di cư từ những người dân mất đất cũng là gánh nặng lớn cho quốc gia.
Trong khi đó, các biện pháp đối phó vô cùng tốn kém. “Hiện mỗi năm vùng ĐBSCL mất đi khoảng 500-550 ha. Không một lợi ích kinh tế nào có thể bù đắp sự mất mát này”, ông Tuấn nhận định.
Cần trì hoãn tối đa tiến trình lún
Nhà khoa học Benjamin H. Strauss chỉ ra trong nghiên cứu rằng các quốc gia cần đầu tư một khoản tiền lớn hơn vào việc bảo vệ các thành phố nhanh nhất có thể. Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp phòng thủ.
Nguồn: Bizlive
Post Views: 330