Hợp tác toàn diện, khẳng định vị thế

Năm 2023 sắp khép lại với những thành công và dấu ấn quan trọng ngành Hải quan đã đạt được trong công tác hội nhập và hợp tác quốc tế.

Trong khuôn khổ đa phương, Hải quan Việt Nam đã tham gia ký kết 3 văn bản hợp tác và đàm phán 5 thỏa thuận hợp tác. Trong khuôn khổ song phương, Hải quan Việt Nam đã hoàn thành việc ký kết các điều ước quốc tế và thỏa thuận quốc tế.

Đặc biệt, việc đăng cai và tổ chức thành công Hội nghị và Triển lãm công nghệ của Tổ chức Hải quan thế giới (WCO) đã đánh dấu bước tiến quan trọng của Hải quan Việt Nam trong vai trò thành viên WCO. Đây là một sự kiện quốc tế lớn của WCO và là một trong những sự kiện quốc tế lớn nhất từ trước đến nay đối với Hải quan Việt Nam, với sự tham gia của khoảng 1.000 đại biểu hải quan và DN công nghệ đến từ 95 quốc gia và vùng lãnh thổ, với 95 diễn giả tham gia trình bày tại hội nghị, 48 gian hàng triển lãm với khoảng 300 nhân sự giới thiệu các sản phẩm, giải pháp công nghệ trong lĩnh vực hải quan tới các đại biểu tham dự. Sự kiện đã để lại dấu ấn tốt đẹp trong lòng bạn bè quốc tế và được WCO đánh giá rất cao.

Hải quan Việt Nam đẩy mạnh hợp tác, trao đổi thông tin nghiệp vụ
Tổng cục trưởng Hải quan Việt Nam Nguyễn Văn Cẩn và ngài Kees van Baar, Đại sứ Hà Lan tại Việt Nam (Ảnh: Tạp chí Hải quan)

Cũng trong năm 2023, Hải quan Việt Nam đã tham gia bỏ phiếu bầu Tổng thư ký WCO; làm thủ tục cử đại diện của Hải quan Việt Nam đến Đại sứ quán Việt Nam tại Vương quốc Bỉ để tăng cường sự hiện diện tại WCO, kết nối hợp tác với hải quan các nước tại WCO; chủ động và tích cực phối hợp với Hải quan Australia xây dựng kế hoạch chiến lược khu vực và đảm trách xây dựng trụ cột về khả năng thích ứng và chống chịu của cơ quan Hải quan trong thời kỳ mới…

Hải quan Việt Nam đã tham gia hoàn thành và triển khai Danh mục Thuế quan hài hòa ASEAN (AHTN); thực hiện trao đổi thông tin Tờ khai hải quan ASEAN và chứng nhận kiểm dịch điện tử qua Cơ chế một cửa ASEAN; triển khai hệ thống quá cảnh hải quan ASEAN, từ khâu hoàn thiện thể chế, ứng dụng phần mềm hệ thống, đào tạo sử dụng; tiếp nhận vai trò chủ trì đăng cai tổ chức Hội nghị Tổng cục trưởng Hải quan ASEAN vào năm 2024.

Hải quan Việt Nam cũng đã tích cực phối hợp với các đối tác triển khai các chương trình hợp tác trong khối; tiếp tục thể hiện vai trò tích cực trong việc kết nối, trao đổi với các cơ quan Hải quan thành viên ASEM để triển khai các hoạt động hợp tác hải quan ASEM đã bị gián đoạn sau đại dịch Covid-19; Tích cực hợp tác với các tổ chức quốc tế như Cơ quan phòng chống ma tuý và tội phạm của Liên hợp quốc (UNODC), Ủy ban Kiểm soát ma túy quốc tế (INCB) thuộc Liên hiệp quốc. Tiếp tục chủ trì triển khai, thực hiện có hiệu quả các hoạt động, các chương trình, dự án hợp tác về công tác kiểm soát hải quan phòng chống buôn lậu ma túy, đảm bảo an ninh, an toàn. Với những kết quả đạt được triển khai các hoạt động hợp tác với các đối tác này, đặc biệt là trong công tác kiểm soát phòng chống buôn lậu và vận chuyển trái phép ma túy qua biên giới, Hải quan Việt Nam đã được các đối tác đánh giá cao và tiếp tục dành sự quan tâm, hỗ trợ thiết thực về trang thiết bị kiểm soát cũng như tăng cường năng lực cho đội ngũ cán bộ.

Song song với đó, năm 2023, Hải quan Việt Nam đã tích cực trao đổi thông tin và hợp tác nghiệp vụ hải quan với cơ quan Hải quan các nước. Trong đó, Hải quan Việt Nam đã tổ chức Lễ công bố việc triển khai kết nối kỹ thuật hệ thống EODES giữa Hải quan Việt Nam và Hải quan Hàn Quốc về dữ liệu tờ khai xuất xứ kể từ ngày 1/7/2023. Tích cực tham gia các chương trình, chiến dịch kiểm soát ma túy, rác thải, động thực vật quý hiếm của WCO, Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) và khu vực, tổ chức thành công Chiến dịch Con rồng Mê Kông giai đoạn 5 và được UNDP và các nước tham gia đánh giá cao…

Mục tiêu cho năm 2024

Gắn liền với việc thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về hải quan; thời gian tới, Hải quan Việt Nam chú trọng xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp, hội nhập hiệu quả, văn minh, hiện đại, trách nhiệm trong thực thi các nghĩa vụ và cam kết quốc tế.

Trong hợp tác song phương, Hải quan Việt Nam đặt mục tiêu sẽ tăng cường hợp tác với các đối tác chiến lược, đưa quan hệ hợp tác đi vào chiều sâu, thực chất với các chương trình hợp tác cụ thể về trao đổi thông tin nghiệp vụ hải quan, phối hợp điều tra chống buôn lậu và giao lưu thương mại, triển khai thương mại điện tử. Tăng cường trao đổi với các đối tác song phương để đẩy mạnh hợp tác như Hoa Kỳ, Hà Lan, Anh, Pháp, Bỉ, Đức, Nhật Bản, Hàn Quốc, Australia…; duy trì và làm sâu sắc quan hệ hợp tác với Hải quan Trung Quốc, Lào và Campuchia; hợp tác chặt chẽ với hải quan các nước trong khối ASEAN; mở rộng quan hệ hợp tác với các đối tác khu vực Trung Đông và châu Phi… Trong đó chú trọng đẩy mạnh hợp tác có trọng tâm, trọng điểm, thực chất, hiệu quả, tập trung vào hợp tác trao đổi thông tin nghiệp vụ, thông tin tình báo, phục vụ việc kiểm soát, đảm bảo an ninh an toàn, phòng chống ma túy.

Hải quan Việt Nam tiếp tục thực hiện đầy đủ quyền, nghĩa vụ và lợi ích tại WCO, ASEAN, Diễn đàn hợp tác kinh tế Châu Á – Thái Bình Dương (APEC), Diễn đàn hợp tác Á – Âu (ASEM), Chương trình Hợp tác kinh tế tiểu vùng Mê Kông mở rộng (GMS); đảm bảo tiến độ thực hiện các cam kết trong Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), ASEAN, WCO và với các đối tác đã ký Hiệp định thương mại tự do; tiếp tục thể hiện vai trò thành viên tích cực trong WCO, ASEAN, APEC, ASEM thông qua việc chủ trì, điều phối, tham gia các chương trình, dự án, các hoạt động của tổ chức, chủ động đề xuất các sáng kiến kết nối hợp tác với hải quan các nước.

Đặc biệt, Hải quan Việt Nam đặt mục tiêu thể hiện tốt vai trò Chủ tịch Diễn đàn hợp tác Hải quan ASEAN trong năm 2024; thực hiện thông suốt việc tham vấn kỹ thuật về phân loại, trị giá, xuất xứ, sở hữu trí tuệ, và các vấn đề nghiệp vụ với các cơ quan chuyên môn của các tổ chức quốc tế mà Hải quan Việt Nam là thành viên; tăng cường hợp tác với các cơ quan trong khuôn khổ Liên hiệp quốc và các tổ chức quốc tế khác như UNODC, INCB, UNDP… phục vụ công tác đấu tranh chống buôn lậu, phòng chống ma túy và nâng cao năng lực cho các công chức Hải quan Việt Nam.

Thực hiện kết nối thông suốt với các đối tác trong trao đổi thông tin, phối hợp xác minh C/O, xác minh các vụ việc nghi ngờ vi phạm pháp luật hải quan; tăng cường phối hợp trong kiểm soát ma túy, động thực vật quý hiếm, vận chuyển phế thải bất hợp pháp; tranh thủ nguồn lực quốc tế hỗ trợ quá trình chuyển đổi số tiến tới mô hình Hải quan thông minh; nghiên cứu và tiếp cận mô hình, kinh nghiệm hay của Hải quan Việt Nam về xây dựng Hải quan xanh; thí điểm trao đổi thông tin về hàng hóa theo một số mặt hàng trọng điểm và giữa các cặp cảng biển lớn của Việt Nam với các đối tác chiếm tỷ trọng lớn trong thương mại với Việt Nam phục vụ yêu cầu quản lý và thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu./.