Dự thảo đánh giá và xếp loại HS tiểu học theo chương trình mới: Chú trọng động viên, khích lệ học sinh 16/04/2020

Đánh giá thường xuyên và định kỳ

Dự thảo Thông tư quy định Đánh giá và xếp loại HS tiểu học áp dụng cho CTGDPT mới kế thừa quan điểm “đánh giá vì sự tiến bộ của học sinh” của Thông tư 22/2016/TT-BGDĐT.

Theo đó, công tác đánh giá cần coi trọng việc động viên, khuyến khích sự cố gắng trong học tập, rèn luyện của HS; giúp HS phát huy nhiều nhất khả năng, năng lực; đảm bảo kịp thời, công bằng, khách quan. Không so sánh HS này với học sinh khác, không tạo áp lực cho HS, giáo viên và cha mẹ HS.

Việc đánh giá HS ở dự thảo Thông tư mới, tiếp tục được thực hiện theo quá trình, kết hợp giữa đánh giá thường xuyên, đánh giá định kỳ và tổng hợp đánh giá. Trong đó, đánh giá thường xuyên được thể hiện bằng lời hoặc viết nhận xét; đánh giá định kì thể hiện bằng điểm số kết hợp với nhận xét. Cùng với giáo viên – HS và phụ huynh đều được tham gia vào đánh giá HS tiểu học.

Trong đó, đánh giá thường xuyên giáo viên sẽ chủ yếu thông qua lời nói chỉ ra cho HS biết chỗ đúng, chưa đúng và cách sửa; viết nhận xét vào vở hoặc sản phẩm học tập của HS để có biện pháp giúp đỡ kịp thời. Dự thảo cũng quy định vai trò của HS được tự nhận xét và tham gia nhận xét sản phẩm học tập của bạn nhóm bạn trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ để học và làm tốt hơn.

Thay vì thể hiện bằng 4 mức độ đối với các câu hỏi/bài tập trong bài kiểm tra định kì, dự thảo Thông tư mới chỉ sử dụng 3 mức độ là “Hoàn thành tốt”, “Hoàn thành” và “Chưa hoàn thành”. Điều này nhằm đảm bảo thống nhất với cấp học trên, phù hợp với cách tiếp cận của các nước tiên tiến trên thế giới, đồng thời tạo thuận lợi cho giáo viên trong quá trình biên soạn các câu hỏi/bài tập để xây dựng đề kiểm tra định kì. HS lớp 4, lớp 5 có thêm bài kiểm tra định kỳ môn Tiếng Việt, môn Toán vào giữa học kỳ I và học kỳ II.

Vào cuối học kỳ I và cuối năm học, đối với các môn học bắt buộc gồm: Tiếng Việt, Toán, Lịch sử và Địa lý, Khoa học, Ngoại ngữ 1, Tin học và Công nghệ có bài kiểm tra định kỳ.

Về đánh giá định kỳ: Vào giữa học kỳ I, cuối học kỳ I, giữa học kỳ II và cuối năm học, giáo viên chủ nhiệm phối hợp với các giáo viên bộ môn thống nhất đánh giá theo 3 mức: Tốt; Đạt; Cần cố gắng.

Theo đó, HS xét hoàn thành chương trình lớp học phải đạt các điều kiện gồm: Đánh giá định kỳ về học tập cuối năm học từng môn và hoạt động giáo dục đạt mức Hoàn thành tốt hoặc Hoàn thành; Đánh giá định kỳ về từng phẩm chất chủ yếu và năng lực cốt lõi đạt mức Tốt hoặc Đạt; Bài kiểm tra cuối năm học các môn đạt 5 điểm trở lên.

Dự thảo đánh giá và xếp loại HS tiểu học đưa ra những điểm mới để phù hợp với việc sẽ áp dụng sách mới của chương trình GDPT tổng thể vào năm học 2020-2021 (Ảnh: T.Fan)

Chú trọng khen thưởng, động viên HS

Theo Vụ trưởng Vụ Giáo dục Tiểu học – TS. Thái Văn Tài thì: “Các quy định trong Dự thảo không làm tăng khối lượng công việc của giáo viên và HS. Đồng thời với các nội dung quy định tường minh về phương pháp, kỹ thuật, quy trình đánh giá, sẽ giúp giáo viên tiếp cận, triển khai hệ thống, bài bản, khoa học và giảm được thời lượng dành cho việc đánh giá, để tập trung vào quá trình giảng dạy”.

Để thống nhất với quy định trong Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể 2018, dự thảo điều chỉnh hệ thống tên các môn học/hoạt động giáo dục và nội dung từng phẩm chất chủ yếu, năng lực cốt lõi.

Theo đó, HS sẽ được đánh giá sự hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực thông qua những phẩm chất chủ yếu là: Yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực, trách nhiệm; những năng lực cốt lõi là: năng lực chung: tự chủ và tự học, giao tiếp và hợp tác, giải quyết vấn đề và sáng tạo và năng lực đặc thù: ngôn ngữ, tính toán, khoa học, công nghệ, tin học, thẩm mĩ, thể chất.

Quy định về “tổng hợp đánh giá và xếp loại chất lượng giáo dục”, quy định về “hồ sơ đánh giá”, cũng những điểm mới của Dự thảo Thông tư. Điều này nhằm tường minh hoá quá trình đánh giá, đồng thời đảm bảo kết cấu chặt chẽ, hợp logic về mặt hình thức, tạo thành quy trình hoàn chỉnh trong đánh giá gồm đủ các hình thức: đánh giá thường xuyên; đánh giá định kỳ; tổng hợp đánh giá; xếp loại chất lượng giáo dục; sử dụng kết quả đánh giá.

Trong đó, lưu tâm đến quy định học bạ điện tử được sử dụng tại mỗi cơ sở giáo dục phổ thông. Trong quy định về khen thưởng HS, Dự thảo đề cập đến hình thức “thư khen”. Cụ thể, cán bộ quản lý và giáo viên có thể gửi thư khen cho những HS có thành tích, cố gắng trong quá trình học tập, rèn luyện phẩm chất, năng lực hoặc có những việc làm tốt. Điều này nhằm động viên kịp thời HS, giúp các em có thêm động lực cùng nhau rèn luyện tu dưỡng đạo đức, trau dồi kiến thức để không ngừng tiến bộ.

Thực tế là mục đích của việc khen thưởng HS ở cấp tiểu học là để động viên, khích lệ sự tiến bộ, để các em tự tin, hứng thú hơn trong học tập và rèn luyện, không phải nhằm so sánh, xếp hạng giữa các HS. Những năm gần đây, Bộ GD&ĐT đã có hướng dẫn đánh giá HS tiểu học giúp giảm áp lực sổ sách cho giáo viên, giảm gánh nặng điểm số cho các em, khiến các em được khích lệ theo sở trường học tập của mình. Việc có thêm những điều chỉnh cho phù hợp với dự kiến chương trình và sách giáo khoa mới là cần thiết, bởi đến thời điểm này, dù HS nghỉ đến trường vì dịch bệnh nhưng mọi chuẩn bị cho việc thực hiện chương trình mới, sách mới đang diễn ra đúng tiến độ và nhiều kỳ vọng.

Theo phapluatxahoi.vn