4 nội dung này đang trong giai đoạn hoàn thiện dự thảo để trình các cấp xem xét và thông qua. Theo đó, chính quyền thành phố cần sớm ban hành, thực hiện các đề án này trong 2023 để hoàn thành nhiệm vụ Đại hội Đảng bộ 11 đặt ra.
Thứ nhất, Đề án Xây dựng dự thảo Nghị quyết về chính sách thí điểm tạo động lực phát triển TP Hồ Chí Minh thay cho Nghị quyết 54 được đánh giá có ý nghĩa rất quan trọng.
Theo Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi nhận định Nghị quyết 54 chưa đạt được mục tiêu đề ra, 5 năm thực hiện chưa đủ để đánh giá toàn diện vì gặp nhiều thách thức về kinh tế thế giới, cục diện chính trị và đại dịch.
Do đó, thành phố cần có chính sách mới hướng tới tăng nguồn thu ngân sách, giải quyết điểm nghẽn trong thu hút đầu tư, và tăng phân cấp, phân quyền cho thành phố. Trong Nghị quyết mới đề xuất hơn 50 nội dung theo ba nhóm: tiếp tục các chính sách có tác dụng tốt trong Nghị quyết 54; chính sách không có trong Nghị quyết 54 nhưng đã thí điểm ở một số địa phương; và cho phép TP.HCM được áp dụng sớm những sửa đổi, bổ sung trong một số dự án như Luật Đất đai, Luật Khám chữa bệnh.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá đề án này cần thiết và cấp bách cho đầu tàu kinh tế, ông yêu cầu dự thảo cần xác định rõ nội hàm và thẩm quyền thực hiện để sau khi ban hành có thể triển khai ngay.
Thứ hai, sau khi chính sách mới thay Nghị quyết 54 khi được thông qua cũng mở đường cho Đề án xây dựng trung tâm tài chính khu vực và quốc tế tại TP Hồ Chí Minh với. Tuy nhiên, đến nay mục tiêu này chưa thành hiện thực.
TP Hồ Chí Minh được đánh giá có tiềm năng xây dựng trung tâm tài chính quy mô quốc tế khi có 2.138 đơn vị ngân hàng, tổ chức tín dụng trong và ngoài nước đang hoạt động. Các hoạt động tài chính có quy mô 119.000 tỷ đồng, chiếm đến 35,2% cả nước. Tổng giá trị vốn hóa tại Sở Giao dịch chứng khoán TP HCM chiếm hơn 95% toàn thị trường và gần 65% GDP cả nước năm 2020. Còn tổng giá trị giao dịch trái phiếu doanh nghiệp đạt hơn 33.000 tỷ đồng. Thành phố cũng là địa phương duy nhất Việt Nam xếp hạng 561 theo Chỉ số Trung tâm Tài chính toàn cầu (GFCI).
Về vị trí địa lý, TP.HCM có lợi thế nằm ở múi giờ khác biệt so với 21 trung tâm tài chính lớn nhất toàn cầu. Đây được xem là lợi thế “riêng và đặc biệt” trong việc thu hút dòng vốn nhàn rỗi khi các trung tâm này nghỉ giao dịch.
Dự kiến, quá trình xây dựng trung tâm tài chính TP Hồ Chí Minh gồm ba giai đoạn: 2021-2025 – củng cố vị thế tại quốc gia; 2026-2030 phát triển thành trung tâm tài chính khu vực; và sau 2030 là toàn cầu. Mục tiêu cụ thể, thành phố được xếp hạng trong nhóm 50 trung tâm tài chính hàng đầu thế giới của GFCI năm 2030 và trong nhóm 20 trung tâm hàng đầu thế giới năm 2045.
Theo Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, đề án này có vai trò rất quan trọng và “không thể chậm trễ hơn”.
Nội dung thứ ba được kỳ vọng là Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến 2060. Đây sẽ là công cụ quản lý để đô thị 10 triệu dân giải quyết các điểm nghẽn hạ tầng hiện nay và định hướng phát triển cho tương lai. Mục tiêu nhằm điều chỉnh Quy hoạch chung TP.HCM phù hợp định hướng phát triển của toàn vùng.
Theo nhiệm vụ của đồ án được Thủ tướng thông qua năm 2021, TP Hồ Chí Minh sẽ phát triển theo hướng thích ứng biến đổi khí hậu, nước biển dâng; định hướng giao thông công cộng (TOD), phát triển đô thị mật độ cao, kết hợp nhiều chức năng xung quanh các nhà ga giao thông công cộng sức chở lớn; hình thành các hạt nhân của trung tâm chính và trung tâm phụ như tài chính, thương mại dịch vụ, y tế, văn hóa, nghiên cứu, giáo dục đào tạo…
Cuối cùng, là đề án đầu tư các huyện thành quận (hoặc thành phố thuộc TP Hồ Chí Minh) giai đoạn 2021-2030 nhằm định hướng phát triển 5 huyện ngoại thành trở thành các đô thị vệ tinh xung quanh thành phố, giảm bớt áp lực cho nội đô.
Ngay khi thông tin về đề án được công bố, giá đất tại các khu vực Bình Chánh, Cần Giờ, Củ Chi, Nhà Bè và Hóc Môn tăng nóng.
Tuy nhiên, Sở Nội vụ đánh giá cả 5 huyện hiện đều chưa đạt tiêu chí lên quận cũng như thành phố. Cụ thể, Bình Chánh đạt 26/30 tiêu chí, Nhà Bè và Củ Chi đạt 23/30 tiêu chí, Hóc Môn 22/30 tiêu chí, Cần Giờ thấp nhất với 19/30 tiêu chí. Tháng 11 vừa qua, chính quyền thành phố yêu cầu 5 huyện không xin chủ trương lên quận hoặc thành phố mà chờ sau khi đạt chuẩn TP Hồ Chí Minh mới quyết định mô hình phù hợp với từng địa phương. Vì vậy, đề án này hiện cũng chậm nhịp so với kế hoạch, dự kiến sẽ trình Thành ủy TP Hồ Chí Minh trong quý 1/2023.
