Hạ tầng giao thông sẽ làm thay đổi diện mạo vùng Đồng Bằng Sông Cửu Long 22/10/2020

(KDTT) – Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) là vùng sản xuất, xuất khẩu lương thực lớn nhất Việt Nam. Tuy nhiên, tăng trưởng kinh tế của khu vực này lại chưa tương xứng với những ưu đãi và tiềm lực thiên nhiên vốn có. Để phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, đặc biệt là phát huy tính liên kết nội vùng và liên kết vùng ĐBSCL, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã tán thành việc sớm hoàn thiện Quy hoạch phát triển vùng ĐBSCL giai đoạn 2031-2030, tầm nhìn 2050. Trong đó chú trọng đầu tư hạ tầng cứng và những tuyến cao tốc trọng điểm liên kết cho vùng.

Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc kiểm tra tiến độ tuyến cao tốc Trung Lương-Mỹ Thuận.

Toàn vùng ĐBSCL có khoảng 20 triệu dân, cung cấp 90% sản lượng gạo, 70% sản lượng trái cây, 40% sản lượng thủy sản xuất khẩu cả nước… Tuy nhiên, khu vực hiện chỉ có 40km cao tốc TP Hồ Chí Minh – Trung Lương (qua Tiền Giang, Long An). Đó là vấn đề gây nhiều cản trở, khó khăn cho tăng trưởng kinh tế của vùng.

Tháng 4/2019, trong lời hứa với người dân vùng ĐBSCL về hạ tầng, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, sẽ thực hiện nghiêm túc, kịp thời vấn đề này, để giải quyết bức xúc hiện nay đối với ĐBSCL, trước hết là tuyến đường bộ Trung Lương-Mỹ Thuận-Cần Thơ, phải được thông tuyến vào năm 2020 và khánh thành toàn tuyến vào năm 2021. Đây là lời hứa của Bộ trưởng Bộ GTVT, của Chính phủ. Chính phủ sẽ giải quyết đầy đủ các điều kiện về cơ chế chính sách, về kinh phí và chỉ yêu cầu tổ chức thực hiện cho nghiêm túc.

Trong thông báo 304/TB-VPCP nêu rõ kết luận của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tán thành với các địa phương và các Bộ, ngành về việc sớm hoàn thiện Quy hoạch phát triển vùng ĐBSCL giai đoạn 2031-2030, tầm nhìn 2050, dự kiến được phê duyệt vào cuối năm nay. Theo đó, Thủ tướng giao Bộ GTVT khẩn trương nghiên cứu, xem xét xây dựng kế hoạch đầu tư tổng thể các dự án giao thông trung hạn và dài hạn của vùng ĐBSCL, trong đó, lưu ý khi mở thêm tuyến giao thông mới phải phù hợp với thực tế, tránh phá vỡ phương án tài chính của các dự án giao thông BOT đã triển khai, ảnh hưởng đến hiệu quả của dự án và khả năng trả nợ ngân hàng.

Theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, vùng ĐBSCL sẽ hình thành tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông và phía Tây cùng với 3 tuyến cao tốc khu vực phía Nam (Bạc Liêu – Rạch Giá – Hà Tiên, Cần Thơ – Cà Mau và Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng) với tổng chiều dài khoảng 998 km. Về tiến độ đầu tư các tuyến cao tốc Bạc Liêu – Rạch Giá – Hà Tiên, Cần Thơ – Cà Mau và Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng theo quy hoạch được duyệt đến sau năm 2030.

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ GTVT cho biết đã trình Chính phủ kế hoạch đầu tư 7 tuyến đường bộ cao tốc với tổng vốn đầu tư 64.554 tỷ đồng, trong đó nhu cầu vốn trong giai đoạn 2021-2025 khoảng 37.272 tỷ đồng.

“Sau khi được Quốc hội, Chính phủ giao tổng nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, Bộ GTVT sẽ phối hợp với các bộ ngành và địa phương rà soát thứ tự ưu tiên, sắp xếp, lựa chọn các dự án quan trọng, cấp bách để đầu tư trong giai đoạn này cho phù hợp với nguồn lực, trình Chính phủ, Quốc hội chấp thuận làm cơ sở triển khai thực hiện”, công văn do Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Nhật ký nêu rõ.

Hình ảnh đồ họa 7 dự án cao tốc ở Đồng bằng sông Cửu Long.

7 dự án cao tốc tại khu vực sẽ là các công trình có tính đòn bẩy làm thay đổi diện mạo vùng ĐBSCL. Các dự án trên có quy mô và vai trò cụ thể như sau:

Cao tốc Mỹ An – Cao Lãnh dài 26 km, rộng 17 m, quy mô 4 làn xe, vận tốc thiết kế 80 km/h, dự kiến thực hiện trong giai đoạn 2021-2025. Công trình có tổng mức đầu tư hơn 4.500 tỷ đồng. Trong đó, phần vay ODA của Quỹ hợp tác phát triển kinh tế Hàn Quốc trên 3.800 tỷ đồng (hơn 196 triệu USD) và hơn 690 tỷ đồng của Chính phủ.
Cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận là tuyến cao tốc nằm trong trục cao tốc Bắc – Nam phía Đông, dự kiến, dự án sẽ thông tuyến vào cuối năm 2020 và cho ôtô dưới 16 chỗ, xe tải dưới 2,5 tấn chạy trong dịp Tết Nguyên đán 2021.
Cao tốc Mỹ Thuận – Cần Thơ dài gần 23 km, vốn đầu tư hơn 4.800 tỷ đồng, sẽ được khởi công tháng 11 tới. Dự án sau khi hoàn thành sẽ kết nối với cầu Mỹ Thuận 2 và cao tốc Trung Lương – Mỹ Thuận vào năm 2023. Khi đó, đường cao tốc sẽ nối thẳng từ TP Hồ Chí Minh đến Cần Thơ.
Tuyến Lộ Tẻ – Rạch Sỏi dài hơn 51km, rộng 17m, 4 làn xe, vận tốc thiết kế 100km/h. Công trình thông xe tạm trong tháng 10/2020. Tuyến đường này sẽ kết nối với dự án Kết nối trung tâm đồng bằng Mekong (gồm cầu Cao Lãnh, cầu Vàm Cống và đường nối hai cầu, dài 28 km, vốn đầu tư 19.500 tỷ đồng, đã đưa vào sử dụng) trở thành tuyến “cao tốc Bắc – Nam phía Tây” vùng ĐBSCL.
Cao tốc Cần Thơ – Cà Mau được Thủ tướng giao Bộ GTVT nghiên cứu điều chỉnh quy hoạch trước năm 2030. Trong đó, đoạn Cần Thơ – Bạc Liêu sẽ thực hiện bằng ngân sách nhà nước trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025. Còn đoạn Bạc Liêu – Cà Mau, UBND Cà Mau được giao chuẩn bị đầu tư dự án, trong đó nghiên cứu phương án xã hội hóa trong giai đoạn 2021-2025.
Tuyến Mỹ An – Cao Lãnh sẽ kết nối đường từ Cao Lãnh đến Rạch Sỏi qua tỉnh Đồng Tháp, TP Cần Thơ và Kiên Giang góp phần tạo thành trục “cao tốc Bắc – Nam phía Tây” dài hơn 130km; Tuyến Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng dài 155km, dự kiến đầu tư theo hình thức ODA và ngân sách, kinh phí khoảng 30.000 tỷ đồng.
Cao tốc Hà Tiên – Rạch Giá – Bạc Liêu dài 225km. Điểm đầu từ TP Hà Tiên đến TP Rạch Giá (Kiên Giang) qua huyện Long Mỹ (Hậu Giang), Thạnh Trị (Sóc Trăng) và điểm cuối tại TP Bạc Liêu. Công trình tổng mức đầu trên 33.250 tỷ đồng, dự kiến huy động nguồn vốn từ các nhà tài trợ và vốn đối ứng của Chính phủ. Cao tốc này sẽ kết nối với 2 cao tốc trục dọc gồm tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông (TPHCM – Trung Lương – Cần Thơ) và cao tốc Bắc – Nam phía Tây (Bình Phước – TPHCM – Long An – Đồng Tháp – Cần Thơ – Kiên Giang).

Ngoài các dự án trên, Bộ GTVT cho biết, đã kiến nghị Thủ tướng bổ sung tuyến cao tốc Hồng Ngự – Trà Vinh vào quy hoạch mạng lưới đường bộ cao tốc để làm cơ sở triển khai.

HOÀNG HẢI