Bất động sản giảm lệ thuộc vốn ngân hàng 17/12/2019

Ông Nguyễn Mạnh Hà – Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam nhận xét, việc đảm bảo an toàn hệ thống tín dụng là cần thiết và động thái này có ảnh hưởng tới thị trường bất động sản. Điều này cũng phù hợp với chỉ đạo của Chính phủ về việc kiểm soát chặt chẽ tín dụng bất động sản, các dự án quy mô lớn; chỉ xem xét các dự án vay vốn khả thi và thận trọng cho vay nhà đầu tư thứ cấp.

Mới đây, tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIV, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ cũng nhấn mạnh, những năm gần đây, thực hiện cơ cấu lại nền kinh tế, Chính phủ kiểm soát chặt chẽ chính sách tín dụng, nhất là tín dụng bất động sản, chỉ tập trung vào lĩnh vực sản xuất.

Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, bất động sản vẫn còn nhiều rủi ro nên Chính phủ không chủ quan khi kiểm soát tín dụng lĩnh vực này. Tín dụng bất động sản những tháng đầu năm 2019 tăng đột biến vì Chính phủ thay đổi cách tính. Những năm trước, thống kê riêng tín dụng cho doanh nghiệp bất động sản 1 mục và 1 mục là tín dụng tiêu dùng cho người mua nhà, sửa chữa nhà ở… Từ năm 2018, Chính phủ yêu cầu tổng hợp 2 chỉ số này vào để không chủ quan với tỷ lệ tín dụng bất động sản thấp.

Các doanh nghiệp bất động sản có số dư nợ tín dụng từ 5.000 tỷ đồng trở lên thì Thống đốc Ngân hàng Nhà nước báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ 3 tháng/lần và chịu trách nhiệm về báo cáo đó. Ở cấp của Ngân hàng Nhà nước, Thống đốc tiếp tục yêu cầu doanh nghiệp bất động sản có dư nợ từ trên 1.500 tỷ đồng để Thống đốc kiểm soát nhằm bảo đảm sự chặt chẽ.

Chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng năm 2019 là 14%. Theo bà Phạm Thị Vân Anh – Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam), tính đến hết quý III/2019, dư nợ tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản bao gồm kinh doanh bất động sản và tiêu dùng bất động sản tăng 16% so với năm 2018; trong đó, chủ yếu tập trung vào tiêu dùng bất động sản, chiếm khoảng 70%.

Bà Phạm Thị Vân Anh phân tích, Thông tư 22 có 2 chỉ tiêu sẽ ảnh hưởng đến thị trường bất động sản. Thứ nhất là hệ số dùng vốn ngắn hạn đầu tư trung dài hạn. Khoản cho vay bất động sản thường là khoản trung, dài hạn; trong khi vốn huy động của ngân hàng thường là ngắn hạn. Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đang muốn giảm dần khoản ngắn hạn cho đầu tư trung, dài hạn.

Thứ hai là hệ số rủi ro áp dụng với những khoản cho vay bất động sản cũng gây ảnh hưởng đến thị trường, nhưng không nhiều. So với quy định trước đây về tỷ lệ đảm bảo an toàn, hệ số áp dụng với những khoản kinh doanh bất động sản vẫn giữ nguyên là 200% từ Thông tư 36 trước đây và Thông tư 22 hiện nay.

Còn các khoản cho vay với nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá rẻ hay nhà ở cá nhân có mức vay từ 1,5 tỷ đồng trở xuống thì giữ nguyên hệ số rủi ro 50%. Cho vay cá nhân có dư nợ từ 4 tỷ đồng trở lên áp dụng hệ số 150%, nhưng theo lộ trình (năm 2020 là 120% và đến năm 2021 là 150%).

Từ năm 2018 đến nay, hoạt động kinh doanh bất động sản luôn đạt mức tăng trưởng trên 4% cho thấy thị trường vẫn đang phát triển tích cực. Tuy nhiên, để phát triển bền vững thì vẫn còn nhiều thách thức, nhất là khi nguồn vốn vẫn phụ thuộc chủ yếu vào vốn tín dụng.

Một số doanh nghiệp bất động sản phản ánh, khi Ngân hàng Nhà nước kiểm soát tăng trưởng tín dụng đối với lĩnh vực này theo hướng giảm dần tỷ trọng cấp tín dụng kinh doanh và tăng dần tỷ trọng dư nợ tín dụng tiêu dùng bất động sản để  hướng nguồn vốn đến phân khúc nhà ở, đáp ứng nhu cầu thực của người dân thì nhiều đơn vị rơi vào tình trạng “khát vốn”. Điều này cũng ảnh hưởng đến hoạt động đầu tư kinh doanh của doanh nghiệp bất động sản.