Bảo đảm môi trường đầu tư, kinh doanh lành mạnh, công bằng:
Góc nhìn từ gói thầu thiết bị cứu hộ DTQG 23/01/2022

(KDTT) – Những năm gần đây, tình trạng “lách luật”, thiếu minh bạch, nhiều bất cập trong hoạt động đấu thầu có xu hướng gia tăng, các hình thức vi phạm ngày càng đa dạng. Đặc biệt, còn xuất hiện tình trạng một số nhà thầu yếu kém, không đủ năng lực đã “phù phép” các tài liệu hồ sơ… nhằm qua mặt chủ đầu tư, bên mời thầu. Điều này gây thiệt hại nghiêm trọng đến lợi ích của Nhà nước, ảnh hưởng đến chất lượng hàng hóa, công trình cũng như không bảo đảm sự công bằng, khách quan quy định trong Luật Đấu thầu.

Gần đây, Ban Biên tập Tòa soạn nhận được đơn phản ánh của Công ty Cổ phần thiết bị công nghiệp Hoàng Mai (Công ty Hoàng Mai), về việc công ty này tham dự 05 gói thầu (số 01, 02, 03, 04, 05): Mua tổng số 100 bộ thiết bị phóng dây cứu hộ dự trữ quốc gia, do Tổng cục Dự trữ Nhà nước làm chủ đầu tư, tổ chức đấu thầu, mở thầu vào ngày 25/11/2020. Điều đáng nói, theo phản ánh, thì 1 đơn vị khác cũng tham gia dự thầu là Công ty TNHH Thiết bị Phòng cháy và Chữa cháy Hà Nội đã sử dụng sản phẩm nhái của  Công ty Hoàng Mai làm đại diện để “chào hàng” đấu thầu. Trong khi đó, đây lại là sản phẩm của Hãng nước ngoài thuộc độc quyền phân phối của Công ty Hoàng Mai.

Qua rà soát hồ sơ, được biết, Công ty Hoàng Mai là nhà thầu duy nhất được phép cung cấp sản phẩm thiết bị phóng dây cứu hộ và đủ điều kiện bảo hành, hỗ trợ kỹ thuật do Hãng RSI có trụ sở tại 708 SW Umatilla Ave Redmond, OR 97756, USA, là nhà nghiên cứu, phát triển và sản xuất thiết bị phóng dây cứu hộ và là chủ sở hữu của thương hiệu ResQmax.

Sau khi nhận được văn bản làm rõ E-HSDT số 205/TCDT-KHCNBQ ngày 08/02/2021, 251/TCDT-KHCNBQ ngày 25/02/2021 và 585/TCDT-KHCNBQ ngày 26/4/2021, hãng RSI có 02 văn bản xác nhận thông số kỹ thuật ngày 04/11/2020 và ngày 29/4/2021 đã gửi bản gốc, đồng thời gửi email cho Tổng cục Dự Trữ Nhà nước, khẳng định: Công ty cổ phần Thiết bị Công nghiệp Hoàng Mai là nhà thầu duy nhất được phép cung cấp sản phẩm thiết bị phóng dây cứu hộ và đủ điều kiện bảo hành, hỗ trợ kỹ thuật.

Hãng RSI không và chưa từng cung cấp bất cứ tài liệu xác nhận thông số kỹ thuật thiết bị phóng dây cứu hộ của hãng cho bất kể đơn vị, nhà phân phối, đại lý nào khác trên toàn thế giới ngoài Công ty cổ phần Thiết bị Công nghiệp Hoàng Mai.

Ông Jim Fitzmaurice – Chủ tịch Hãng RSI, khẳng định: “Nếu Công ty TNHH thiết bị phòng cháy và chữa cháy Hà Nội đã sử dụng sản phẩm của chúng tôi để đấu thầu 5 gói thầu, thì bằng thư này, chúng tôi xin thông báo rằng chúng tôi không có mối quan hệ nào và chúng tôi sẽ không cung cấp thiết bị phóng dây cứu hộ cho Công ty Thiết bị Phòng cháy và Chữa cháy Hà Nội trực tiếp hoặc thông qua bất kỳ nhà phân phối nào trên toàn thế giới. Chúng tôi chỉ định Công ty Cổ phần Thiết bị Công nghiệp Hoàng Mai làm đại lý độc quyền tại Việt Nam cho 05 gói thầu này”.

Công ty Hoàng Mai đã làm đơn để một lần nữa khẳng định việc hãng RSI chỉ xác nhận Công ty cổ phần Thiết bị Công nghiệp Hoàng Mai là đơn vị duy nhất trên toàn thế giới được cung cấp các tài liệu liên quan đến mã sản phẩm thiết bị phóng dây cứu hộ theo hồ sơ đấu thầu 05 gói thầu mua 100 bộ thiết bị phóng dây cứu hộ do Tổng cục Dự trữ Nhà nước làm Chủ đầu tư.

Mọi tài liệu, giấy tờ của hãng RSI do các đơn vị, nhà phân phối, đại lý khác cung cấp liên quan đến thiết bị gói thầu cung cấp sản phẩm thiết bị phóng dây cứu hộ này mà không phải từ Công ty cổ phần Thiết bị Công nghiệp Hoàng Mai đều là tài liệu giả mạo: Con dấu, chữ ký, thông số kỹ thuật, catalô… của hãng RSI.

Theo Khoản 4 Điều 89 của Luật Đấu thầu 2013 quy định gian lận là hành vi bị cấm trong đấu thầu, trong đó một trong những hành vi gian lận là: “Nhà thầu cố ý cung cấp các thông tin không trung thực trong HSDT, làm sai lệch kết quả lựa chọn nhà thầu”. Theo Khoản 1 Điều 122 Nghị định 63/2014/NĐ-CP, hành vi vi phạm nêu tại Khoản 4 Điều 89 của Luật Đấu thầu sẽ bị cấm tham gia hoạt động đấu thầu từ 3 – 5 năm, đề nghị thu toàn bộ bảo đảm dự thầu.

Theo các chuyên gia đấu thầu, hiện nay đang phổ biến tình trạng, một số chủ đầu tư không kiểm tra, rà soát tính hợp pháp của các tài liệu liên quan đến chất lượng sản phẩm, đó là do khâu đánh giá HSDT chưa chặt chẽ, làm chưa hết trách nhiệm…  đã tạo điều kiện cho nhiều nhà thầu không đủ năng lực, thiếu trung thực nhưng vẫn được tham gia đấu thấu. Khi có dấu hiệu bất thường trong HSDT, bên mời thầu cần xác minh cẩn trọng để tránh tình trạng giả mạo, ngăn chặn nhà thầu kém năng lực ngay từ khâu lựa chọn, phối hợp cơ quan chức năng cần xử lý nghiêm minh để tăng hiệu quả răn đe.

Được biết, do nhận thấy các gói thầu trên đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến thương hiệu ReQmax mà Công ty cổ phần Thiết bị Công nghiệp Hoàng Mai làm đại diện, đồng thời gây thiệt hại về kinh tế đối với nhà thầu, lãnh đạo Công ty này đã 3 lần kiến nghị, trình báo tới chủ đầu tư.

Theo Điều 91, 92 Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 Quy trình giải quyết kiến nghị về các vấn đề trong quá trình lựa chọn nhà thầu như sau: Nhà thầu được gửi văn bản kiến nghị đến chủ đầu tư đối với dự án; bên mời thầu đối với mua sắm thường xuyên, mua sắm tập trung từ khi xảy ra sự việc đến trước khi có thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu; Chủ đầu tư, bên mời thầu phải có văn bản giải quyết kiến nghị gửi đến nhà thầu trong thời hạn 07 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được văn bản kiến nghị của nhà thầu; Trường hợp chủ đầu tư, bên mời thầu không có văn bản giải quyết kiến nghị hoặc nhà thầu không đồng ý với kết quả giải quyết kiến nghị thì nhà thầu có quyền gửi văn bản kiến nghị đến người có thẩm quyền trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày hết hạn trả lời hoặc ngày nhận được văn bản giải quyết kiến nghị của chủ đầu tư, bên mời thầu; Người có thẩm quyền phải có văn bản giải quyết kiến nghị gửi đến nhà thầu trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được văn bản kiến nghị của nhà thầu.

Tuy nhiên, theo ý kiến phản ánh của Công ty Hoàng Mai các văn bản trả lời từ phía TCDT đều chậm và trả lời rất chung chung, đẩy trách nhiệm cho nhà thầu, cố tình làm ngơ trước các kiến nghị từ nhà thầu và đặc biệt là trước những cảnh báo từ Hãng sản xuất RSI.

Thiết nghĩ Bộ Tài chính, Tổng cục Dự trữ Nhà nước cần phối hợp các cơ quan ban ngành có thẩm quyền, để làm rõ những nội dung đã nêu, nhằm đánh giá và lựa chọn nhà thầu theo đúng quy định của pháp luật, đảm bảo chất lượng sản phẩm gói thầu, tính cạnh tranh công bằng trong đấu thầu. Đặc biệt, để tránh hậu quả xảy ra khi sử dụng thiết bị cứu hộ cứu nạn không phải hàng chính hãng, hàng không đạt chất lượng, sẽ ảnh hưởng đến uy tín của chủ đầu tư, doanh nghiệp, nguy hiểm đến tính mạng của chiến sỹ làm nhiệm vụ và người dân.

Theo KDPT